Oct 22, 2023

Ik wil uit de psychiatrie!


Category: Columns 2023

Eens komt er een moment dat je als psychiatrisch patiënt uit de psychiatriewereld wilt.

Als je pas bent begonnen aan je loop in de ggz en er achter komt dat je niet de enige bent die de weg een beetje was kwijtgeraakt, ben je alleen maar dankbaar. Er zijn mensen die je begrijpen: natuurlijke de hulpverleners, maar belangrijker nog: echt peercontact ontstaat er tussen jou en je gelijkgestemden.

Vaak doe je kennissen op en vind je zelfs nieuwe vrienden. De volgende stap is de bewustwording: er plekken zijn waar je je (opnieuw) kunt ontwikkelen. Qua dagbesteding en zingeving is er veel te doen en het moet niet al te moeilijk zijn om daartussen iets van je gading te vinden. En dan ben je (weer) op weg. Later besef je dat je iets werkelijks kan bijdragen met de ellende die je hebt meegemaakt: je kunt er andere mensen met een psychische aandoening mee helpen, die nog niet zo ver zijn als jij.

Als ervaringsdeskundige kun je je ontplooien tot ervaringswerker. Zo glij je in een structuur waar je je goed in voelt. Je begeeft je in een veilige omgeving met mensen zoals jij en dat voelt goed.

Na een aantal jaren kom je er achter dat het psychiatriewereldje wel erg klein is en benauwend kan gaan werken. Je bent uitgegroeid, en je bent te groot geworden voor de ggz, maar te klein voor de ‘gewone’ wereld, want daar wordt dikwijls niet zoveel rekening gehouden met hoe je je voelt. In het gewone leven raast men door het leven heen: houden de mensen vele ballen in de lucht: werk, huishouden, familie, vrienden, liefhebberijen, sport en ja ook nog hun geestelijk welzijn en hun gevoelsleven. Het is een hele hoop, maar de kans is groot, veel groter dan vroeger het geval was in de psychiatrie dat je je ook in de gewone wereld weer gaat thuis voelen.

En je bent toe aan nieuwe kansen, een nieuwe opdracht. En die moet je helemaal zelf zoeken, wat niet erg is, want inmiddels ben je door je ervaring er achter gekomen dat de weg naar het doel even belangrijk is als het doel zelf.

De gang door de psychiatrie kun je vergelijken met de Ikea door gaan: je bent verplicht om de hele winkel door te lopen. Je ziet alles: banken, fauteuils, tafels, kasten, bedden, matrassen, kussens, bureaus, krukken, lampen, borden, knuffels. Prikkels komen binnen en je moet leren om te gaan hoe ze te filteren. Uiteindelijk zul je bij de uitgang komen:je bent misschien bekaf, maar je hebt het overleefd. Tijd om te rusten en, niet bang zijn: er is koffie en broodjes en bij de hoofduitgang gaat er weer een hele nieuwe wereld voor je open. Ondertussen is het belangrijkste wat je hebt terug gewonnen je zelfvertrouwen.